Onbekende donor
Zwanger worden kan ook via de spermabank. Dan is de donor onbekend, althans de eerste jaren. Een kind kan later ervoor kiezen de gegevens van de donor op te vragen.
Echt anoniem sperma is sinds 2004 niet meer te krijgen in Nederland. Een wetswijziging heeft die vorm van spermadonatie onmogelijk gemaakt. Mocht je daar toch de voorkeur voor hebben, dan kun je in België naar de spermabank gaan. Daar zijn alle donoren anoniem. De nieuwe Nederlandse wet die volstrekte anonimiteit van spermadonatie heeft verboden, is nog geen garantie dat kinderen hun donor ook werkelijk kunnen ontmoeten. De stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting (www.donorgegevens.nl) beheert de gegevens. Vanaf het twaalfde jaar kan een kind algemene gegevens van de donor opvragen, zoals lengte, haarkleur en opleiding. Vanaf het zestiende jaar is het opvragen van persoonsgegevens mogelijk, maar dan vraagt de stichting eerst toestemming aan de donor. Het belang van het kind staat daarbij voorop. Toch kan de donor zwaarwegende redenen aanvoeren om hier geen toestemming voor te geven.
Lesbische vrouwen kiezen voor de spermabank om verschillende redenen. Sommige vrouwen zouden wel een bekende donor willen voor hun kind, maar kennen geen mannen die daarvoor in aanmerking komen. Anderen willen liever geen derde partij bij de opvoeding. Zij vinden het risico te groot dat een donor, ook al zijn andere afspraken gemaakt, zich tegen hun wil met het kind gaat bemoeien. Inseminatie via de spermabank betekent dat je als vrouw zelf de donor ook niet kent. Je krijgt een kind met genetisch materiaal van een onbekende. En je kunt een kind krijgen met trekken die je niet thuis kunt brengen. Realiseer je goed of je daarmee om kunt gaan. De kosten van kunstmatige inseminatie via een spermabank kunnen nogal oplopen, soms tot tweeduizend euro, afhankelijk van het aantal pogingen en van de vergoeding die je krijgt van je verzekeraar. Er zijn wachtlijsten van minstens een half jaar.
Chris (10): 'Mijn moeder ging naar de dokter, daarna kwam ze bij de zaadbank waar je, zeg maar, zaad kan kopen en dat hebben ze heel vaak geprobeerd. Bij de zoveelste keer lukte het. Wie mijn biologische vader is wil ik niet weten, want dan staat daar zo'n man en zegt: 'Ik ben je vader.' Maar ik ken hem toch helemaal niet, ik noem hem geen vader meer. Ik noem hem zaaddonor, want een vader is iemand die voor je zorgt. [Mieke Jonkman, Heb jij ook twee mama's?]
Roy (8): 'Mama vertelde dat ze naar een meneer ging in het ziekenhuis. Daar hadden ze een zaadje van een meneer, dat ze bij mamma in de buik hebben gestopt en toen ben ik geboren. Van die meneer weet ik alleen dat hij een donkere huidskleur had. Zijn naam weet ik niet. Heel nieuwsgierig ben ik er niet naar, maar ik zou toch best graag willen weten wie het is. [Mieke Jonkman, Heb jij ook twee mama's?]